049 Militair Hospitaal 't Groen Kwartier, 2016
De site van het voormalige Militair Hospitaal te Antwerpen vormt reeds van oudsher een van de stad geïsoleerde plek. Het solitaire fort van de Spaanse verdedigingsgordel was reeds achterhaald tijdens de constructie, de stad nestelde zich met achterkanten tot tegen deze hindernis. In de 19de eeuwse stad met robuuste bouwblokken werd het terrein opgenomen in één groot bouwblok, en verdween nagenoeg uit het beeld.
Al die tijd bleef het terrein militair domein, en werd ontwikkeld als Militair Hospitaal en Arsenaal, met minimale en uiterst gecontroleerde interactie met de buitenwereld via monumentale poorten.
Met de nieuwe ontwikkeling wordt de site opengesteld naar de stad toe. De bestaande poortruimtes en nieuwe doorsteken sluiten het ruime terrein aan op het omliggende stadsweefsel.
De kwaliteit van de enclave blijft bewaard: ze werd ontworpen als een publieke stadstuin die door haar centrale positie een erg typische kwaliteit aan het geheel van de wijk toevoegt. De enclave is anders dan de omliggende stad en kan zo complementair zijn.
De woongebouwen in rode baksteen worden georganiseerd volgens de logica’s die de monumenten en de site aanreiken: solitaire volumes aansluitend op de beschermde paviljoenen, breed uitzettende volumes op de site van het arsenaal. De randen van de enclave worden versterkt – zij tonen de contouren van het oude fort – door strategische inplanting van woongebouwen in geelgetinte baksteen, aansluitend op de bestaande tuinmuren.
De woongebouwen in de noordelijke en zuidelijke arsenaalzone, net als het randgebouw aan de zuidelijke toegangspoort, samen goed voor 15.300m², bevatten een mix van sociale woningen, rijwoningen, bescheiden en meer luxueuze appartementen.
Het voormalige hoofdgebouw “Generale Staf” wordt volledig herbestemd tot kantoor en hotel.
Voor de reconversie van het 19de eeuwse Militair Hospitaal tot de gemengde stadswijk ’t Groen Kwartier maakte Stéphane Beel en Lieven Achtergael Architecten het masterplan samen met 360 Architecten en Collectief Noord. De verschillende deelprojecten werden gefaseerd door de drie architectenbureaus gerealiseerd.
Opdrachtgever: Matexi en Vanhaerents
In samenwerking met: Stéphane Beel en Lieven Achtergael Architecten, Collectief Noord, Bureau Bouwtechniek (restauratie Generale Staf), B-bis architecten (interieur kantoren AG Vespa)