087 Rijksarchief Gent, 2010

De keuze om een nieuw Rijksarchief in het hart van de stad Gent te realiseren is fundamenteel. Het betekent een duidelijke stellingname omtrent de maatschappelijke en culturele waarde die deze staatsinstelling onverminderd in de samenleving en de stad wil innemen.

Primair uitgangspunt bij het ontwerp is de zoektocht naar een hedendaagse, waardige representatie en uitstraling van deze belangrijke instelling. Naar de juiste toon en nuance in de architecturale vormgeving, zonder te vervallen in een overdreven monumentaliteit of een te verregaande neutraliteit.

Het gevraagde volume archiefopslag heeft ons daarbij niet afgeschrikt. Meer nog, de inherente massa van het gebouw geeft het een aanwezigheid en belang passend voor de functie. De ontwerpstrategie was er geen van een vooraf verloren gevecht tegen de schaal van het programma, maar net het kneden ervan tot een typische, stedelijke vorm die herkenbaarheid koppelt aan een verregaande gevoeligheid inzake aansluiting op de omliggende stad.

We willen het Rijksarchief inzetten als stedelijke bouwsteen, zoals ook de andere instellingen dat zijn. Een nieuw ijkpunt waartegen de omliggende stad én de stedeling zich een positie kan aanmeten. Een stadsgebouw met een fierheid en kwaliteit die ook de omliggende stadsbuurt ten goede komt.

Naast een genuanceerde representativiteit en een gevoelige stedelijke inpassing is ook een gulle ruimtelijkheid naar de bezoeker en gebruiker toe, een sturende ambitie geweest bij het ontwerpen. Van de ‘uitgestelde entree’ over de besloten buitenruimte tot de statige leeszaal met hoge glaspartij en verzonken patio, begeleidt een beheerste ruimtelijkheid en lichtinval de bezoeker, en creëert een sfeer van rust en waardigheid, ons inzien wezenskenmerken van een archiefgebouw.